Friese dialoogtafels bieden ruimte voor reflectie op het zorgtraject
Een hulpverleningstraject is in de praktijk vaak een complex proces dat zich niet altijd ontwikkelt zoals gewenst of verwacht. Om systematisch te kunnen evalueren welke factoren bevorderend en belemmerend werken in het zorgtraject, heeft de Academische Werkplaats Transformatie Jeugd Friesland (AWTJF) de Dialoogtafelmethodiek ontwikkeld. De dialoogtafel biedt jeugdigen, ouders en hulpverleners de ruimte om vanuit een gelijkwaardige positie te reflecteren op de hulpverlening die zij hebben ontvangen of gegeven.
Tijdens een dialoogtafelbijeenkomst van de AWTJF delen de deelnemers de ervaringen die zij hebben opgedaan in het hulpverleningstraject. Een onafhankelijke voorzitter creëert ruimte voor een open dialoog, waarin inzichten over het verloop en de uitkomsten van het traject worden opgehaald. Hoe verliep bijvoorbeeld de communicatie tussen de jongere en de betrokken hulpverleners? Werkten de ingezette interventies? En welk effect hadden de gemaakte beleidsmatige keuzes op de hulpverlening aan ouders en jongeren? Aan de hand van dit soort vragen brengen de deelnemers succesfactoren en belemmerende factoren tijdens het traject in kaart en formuleren ze gezamenlijk aanbevelingen.
Gelijkwaardige gesprekspartners
Jongeren en ouders die hebben deelgenomen aan de Friese dialoogtafels geven aan dat ze zich door deze methode als gelijkwaardige gesprekspartner gehoord voelen. Ook kan de dialoogtafel bijdragen aan het gevoelsmatig afsluiten van de moeilijke periode waarin het traject heeft plaatsgevonden. Aan de andere kant kunnen de betrokken hulpverleners, zoals sociaal werkers en therapeuten, een toelichting geven op de keuzes die zij gemaakt hebben tijdens het traject. In een dialoogtafel draait het niet om schuld, maar om samen leren van opgedane ervaringen.
Casusprofielen
Inmiddels zijn er 25 casus-specifieke dialoogtafels gehouden. De AWTJF geeft de belangrijkste inzichten uit de dialoogtafel weer in een ‘casusprofiel’. Een voorbeeld van zo’n profiel betreft een casus van een jongere die thuis in een onveilige situatie verkeerde en daardoor een posttraumatische stress stoornis (PTSS) heeft ontwikkeld. Door middel van de dialoogtafelmethodiek is het hulpverleningstraject in kaart gebracht en zijn de positieve en belemmerende factoren hierin geïdentificeerd. Zo bleek de inzet van hulp in de thuissituatie tot escalatie geleid te hebben en richtten de professionals zich onvoldoende op het versterken van de eigen kracht van de jongere. Uithuisplaatsing bleek in dit geval wel positief uit te pakken voor de gemoedstoestand en het zelfvertrouwen van de jongere.
Alternatieve dialoogtafels
De dialoogtafels blijken echter niet alleen behulpzaam in het reflecteren op casus-specifieke trajecten. Zo heeft de AWTJF ook een alternatieve dialoogtafelvariant ingezet als instrument voor de evaluatie van de samenwerking tussen 2 jeugdzorginstellingen. Ook organiseerde de werkplaats 3 alternatieve dialoogtafels om het functioneren van Structuur Plus-groepen voor kinderen met autisme binnen het Speciaal Basisonderwijs (SBO) te evalueren. Op dit moment wordt er gewerkt aan een light versie van de Dialoogtafelmethodiek, die zelfstandig binnen instellingen en gemeenten kan worden toegepast.
Meer weten?
Bekijk de website van de AWTJ Friesland en de infographic over de Dialoogtafelmethodiek.
Dit nieuwsbericht verscheen eerder op de website van ZonMw.